Kokino to stanowisko archeologiczne z pozostałościami kamiennego obserwatorium astronomicznego. Jest położone na górze Tatiḱew Kamen (1013 m). Miejsce to ma ok.3,8 tys. lat. Stanowisko zostało odkryte w 2001r. przez archeologa Jowicę Stankowskiego z Muzeum Narodowego w Kumanowie. Wcześniej odnalazł on w okolicy wiele przedmiotów, które wskazywały na istnienie tu osady zamieszkiwanej przez wysoko rozwiniętą cywilizację.

Więcej informacji oraz zdjęć z naszych podróży możesz zobaczyć na stronie
NaszeBalkany.pl oraz www.facebook.com/NaszeBalkany

Obserwatorium o wymiarach 90 x 50 m zlokalizowane jest na dwóch występach skalnych, położonych na różnych wysokościach. W niższej, zachodniej, części stoją w rzędzie cztery kamienne „trony” orientowane w kierunku północ-południe, co umożliwiało siedzącym obserwacje wyższej platformy i wschodzących ciał niebieskich.

W 2005r. NASA umieściła Kokino na liście starożytnych obserwatoriów astronomicznych, obok Stonehenge w Wielkiej Brytanii, Abu Simbel w Egipcie, i Angkor Wat w Kambodży. W styczniu 2009r. rząd Macedonii zgłosił kandydaturę Kokino do wpisu na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W skałach zlokalizowano siedem nacięć, które służyły do odczytywania aktualnego położenia Słońca i Księżyca. Wszystkie znaczniki są tu widoczne z jednego miejsca – był to warunek „zaliczenia” Kokino w poczet starożytnych obserwatoriów.

Obserwatorium służyło do odmierzania pór roku, a zatem do kontrolowania czasu upraw ziemi i hodowli zwierząt. Przyczyniło się w znaczącym stopniu do uproszczenia życia tutejszej cywilizacji.

„Trony” służyły do przeprowadzania rytuału „połączenia” boga Słońca z władcą lokalnym, który miał być przedstawicielem boga na Ziemi. Rytuał odbywał się dokładnie w połowie lata (koniec lipca), kiedy słońce ukazywało się w wycięciu w bloku skalnym tuż pod najwyższym punktem obserwatorium. W dniu tym świętowano również zakończenie żniw, koniec cyklu rocznego, a zarazem koniec panowania władcy – poprzez promień słońca padający na twarz władcy – połączenie z bogiem Słońca, odnawiał on władzę.